Duogáš

Suopma lea EU biodiversiteahttastrategiijas čatnasan suodjalit boares ja luondduviđá vuvddiid. Stáhta eatnamiid oasil Meahciráđđehus vástida dáid vuvddiid inventeremis.

Meahciráđđehus inventere vuvddiid, mat vejolaččat devdet kritearaid. Stáhta eatnamiin dát dahkkojuvvo rahppasit daid dieđuid vuođul, mat leat juo leahkimin. Meahciráđđehus álggahii inventeremiid geasset 2024. Meahcceinventeremat vuođđuduvve stáhtaráđi prinsihppamearrádussii, mas meroštallojuvvojit našuvnnalaš boares vuvddiid kritearat ja linnjejuvvo luondduviđá vuovddi meroštallamis Suomas. Meahcis dahkkojuvvon inventerenbohtosat veardiduvvojit nannejuvvon kritearaide.

Meahciráđđehus lea dahkan ovdal máŋggaid iešguđetlágan stáhta vuvddiid inventeremiid (ovdamearkka dihtii METSO-prográmma ja Natura-guovllut). Dasa lassin Vuovdedoalu birasofelačča rávvagiidda vuođđuduvvi luonddučuozáhagaid dovdán dahkkojuvvo oassin vuvddiid geavahusa plánemis. Čuozáhagat ráddjejuvvojit geavahusa olggobeallái ovdamearkka dihtii oassin guovlluekologalaš fierpmádagas.

Boares ja luondduviđá vuvddiid inventeren -prošeakta, mii dál čađahuvvo, lea viidodagas dágus mearkkašahtti láhkai stuorit go ovdal, eandalii go  vuhtiiváldojuvvo ahte dat dahkkojuvvo dušše golmma meahccebaji áigge.

Inventerenvuloš čuozáhagaid dieđut mihtiduvvojit ja girjejuvvojit meahcis. Govva: Päivi Lazarov/Meahciráđđehus.

Mas inventeremis lea sáhka? 

  • Inventerema ulbmil lea dovdát ja suodjalit EU-kommišuvnna meroštallan ja našuvnnalaš kritearain meroštallojuvvon boares ja luondduviđá vuvddiid.
  • Stáhta vuvddiid inventerenvuloš viidodat lea sullii 350 000 hektára ja das sullii 87 % lea Lappis. Meahccebajis 2024 inventerejuvvon ollesviidodat lei sullii 40 000 hektára, mas árvalusa mielde 22 % deavdá kritearaid.
  • Inventerenbarggu oktavuođas dovdájuvvon čuozáhagat, mat devdet Metsähallitus Metsätalous Oy birasofelačča luonddučuozáhatkritearaid, sirdojuvvojit doaimma olggobeallái oassin máŋggaatnuvuvddiid guovlluekologalaš fierpmádagas.
  • Kritearaid eaktudan inventeren dahkkojuvvo meahccebargun unnimustá guovtti meahccebaji (2024–2025) áigge. Jáhkkimis barggu šaddet joatkit vel meahccebajis 2026.
  • Loga lasi inventerenbarggus praktihkas.

Gii čađaha inventeremiid?

  • Bargui leat bálkáhuvvon Meahciráđđehusa prošeaktaoassálastiid iežaset áššedovdiid lassin olggobeale inventerejeaddjit. Meahccebajis 2024 inventeremiid olis barge oktiibuot 45 olbmo. Meahccebajis 2025 sullasaš barggu barget oktiibuot 60 olbmo. Dása gullet sihke Metsätalous Oy iežas bargit ja bargui sierra rekryterejuvvon olbmot.
  • Barggus ávkkástallojuvvo dárbbu mielde maid Meahciráđđehusa eará áššedovdiid máhtuin.
  • Meahciráđđehus Metsätalous Oy vástida inventerema goasttádusain iežas sisaboahtoruhtadeamis.

Maiguin dieđuiguin ávkkástallojuvvo?

  • Inventerenvuloš čuozáhagaid dovdámis geavahuvvojit Meahciráđđehusa iežas diehtogálduid lassin iešguđet čanusjoavkkuid ja eaktodáhtolaš luonddukártejeaddjiid doaimmahan dieđut, main leat ožžojuvvon kártáráddjemat.

Gii mearrida suodjalanvuloš guovlluid vuođđudeamis?

  • Inventeremiid bohtosiid vuođul Meahciráđđehusa stivra dahká stáhtaráđđái evttohusa  guovlluin, mat suodjaluvvojit čavga luonddusuodjalanlágain, ja daid sirdimis luonddusuodjalangeavahusa opmodahkii, mas ii leat buvttadangáibádus.

Prošeavtta ovdáneapmi

  • 1–4/2024: inventerema plánen
  • 2–4/2024: Inventerejeaddjiid rekryteren
  • 5–11/2024: 1. meahccebaji inventeremat ja bohtosiid vurken
  • 9/2024–3/2025: Vuosttaš meahccebaji bohtosiid olgguldas árvvoštallan
  • 12/2024–4/2025: Bohtosiid vurken ja 2. meahccebaji plánen ja rekryteremat
  • 5–11/2025: 2. meahccebaji inventeremat
  • 12/2025–4/2026: Bohtosiid vurken ja 3. meahccebaji plánen ja rekryteremat
  • Bohtosiid gieđahallan
  • Inventerema raporteren
  • Olgguldas árvvoštallan
Kuvaaja Päivi Lazarov
Inventeremis mihtiduvvojit ee. mieskamuoraid mearri ja muoraid ahki. Kritearaid vuođul ohccojuvvojit čuozáhagat, mat bohtet vuođđomateriálaid vuođul inventeremii. Govva: Päivi Lazarov/Meahciráđđehus.

Dieđáhusat prošeavtta birra

Cealkámušat

Lassidiehtu inventeremis

Markus Korhonen
tlf. 040 193 2909
vuovderiggodat- ja plánenhoavda
Meahciráđđehus Vuovdedoallu Os

Gulahallama oktavuođaolmmoš:
Päivi Lazarov
tlf. 040 821 8292
dieđihanhoavda
Meahciráđđehus Vuovdedoallu Os

Beaiváduvvon maŋimuš 19.5.2025