Guođohanvahkut leat vahku guhkkosaš reaissut Suoma hárvenaččamus luonddutiippaid dahjege árbebirrasiid čáppa máilbmái. Jagi 2023 guođohanbáikkit leat sierra guovlluin Suoma oktiibuot 15.
Ohcan guođoheaddjin álgá Meahciráđđehusa luontoon.fi-neahttasiidduin 23.1.2023 dmu 12. Ohcanskovvi lea rabas vahku áigge 30.1.2023 dmu 12 rádjai.
Guođoheaddjit vuorbáduvvojit almmuheaddjiid joavkkus guovvamánu áigge. Guođohanvahkut leat mávssu vuollásaččat ja dain čoggojuvvon sisaboađut ávkkástallojuvvojit árbebirasčuozáhagaid bajásdoallamii ja luonddudikšumii. Guođohanvahkut ordnejuvvojit báikki mielde miessemánu loahpas čakčamánnui.
Guođohanvahkku lea fiinna vejolašvuohta oassálastit luonddudikšumii
Guođoheaddjit besset vahkkui sin válljen dállui dahje stohpui suopmelaš árbebirrasiid dahjege gittiid, niittuid ja meahcceguohtumiid ja hágaeatnamiid lusa.
Meahciráđđehusa guođohanbáikkit leat luondduárvvuideaset beales áidnalunddogat: doppe luonddu máŋggahámatvuohta hui máŋggabealat. Guođohanvahkuid mihttomearri lea bajásdoallat árbebirrasiid hearkkes luonddu. Smávva spiehkastat dás lea Buollinfávtta dállu Punkaharjus – doppe guođoheami mihttomearrin lea suodjalit kulturárbbi.
Geasi 2023 ođđa báikin oktasašohcamis lea Bielbajávrri meahccekirku Anáris, gosa ohcat eaktodáhtolaš divššáriid atnit guovllus fuola ja rávvet vánddardeaddjiid. Eaktodáhtolašvahkku lea nuvttá, go doppe eará guođohanbáikkiin spiehkastettiin Bielbajávrris eaktodáhtolaččat fuolahit sihke vánddardanbáikkis ja ealliin ja vuordimis leat maiddái albma luonddudikšunbarggut, dego gietti njáskan ja láddjen.
Árbebirrasat leat Suoma eanemus áittavullosaš luonddutiipa. Árbebirrasat leat historjjá áigge jávkan, go suopmelaččaid ealáhusat leat sirdašuvvan árbevirolaš eanadoalus eará bargguide.
Dálá áigge árbebirrasat leat vuollel proseanta 1950-logu dili ektui. Luonddu dáfus dilli lea hui váivi, go sulaid njealjádas Suoma áittavuloš šlájain ellet árbebirrasiin.
Rehppo sealgái, fanas čáhcái, sávdni liegganit – guođoheaddjiin lea áigi maiddái joavdelastit
Guođoheaddjit atnet fuola das, ahte guohtu ealliin lea čáhci. Sii maiddái rehkenastet ealliid beaivválaččat, čuvvot ealliin oppalaš veadjima ja sirdet daid guohtu juogástagas nubbái. Čuozáhaga mielde guohtumin leat sávzzat, gusat dahje heasttat.
Beaivvi doaimmat váldet guođoheaddji beaivvis dušše oasáža, ja áigi báhcá bures vaikkoba beaivetuvrraide lagašbirrasii. Máŋga guođohanvahkuid čuozáhagain leat buriid vánddardanvejolašvuođaid guovdu dahje lahkasiin.
Guođohanbáikkit lea miehtá Suoma Hämees gitta davimus Sápmái. Sámi čuozáhagat leat Leammi álbmotmeahci Gáppe-jon báiki ja Ohcejogas lean Jeagelveaji sámedállu ja dat leamašan ohcanbáikkiid dáfus bivnnuhepmosat.
Guođohanvahkuid báikkiin leat dábálaččat bures idjadansajit, nuba guođoheaddji sáhttá váldit mielde ovdamearkan bearraša dahje ustiba. Ruovttueallit leat bures boahtán oassái báikkiin. Guođoheaddjin ohcci gánneha oahpásmuvvat fuolalaččat guođohanbáikkiid govvádusaide, go idjadansajit leat otnábeaivve gáibádusaid ektui dávjá gáibitmeahttumat.
Lassedieđut:
Guođohanvahkuin Leena Hiltunen, áššehasrávvejeaddji, Meahciráđđehusa Luonddubálvalusat, +358 40 581 3930, leena.hiltunen(at)metsa.fi