Čuávu šaddoid já elleid tâi veikkâba muottuu kasoduv já ááimu liegâsvuođâ iveääigist nuubán! Tääl tot lii máhđulâš meid sämikielân. Sämikielâi ohhoost Meccihaldâttâs Luándupalvâlusah fäälih sämmilij päikkikuávlu škovláid já peivikiäijoid luándu tarkkum iššeen anarâš-, nuorttâlâš- já tavesämikielâlii luándutarkkumkalender.
Luándutarkkumkalenderist ađai fenologilii* kalenderist láá movtijdittee pargopitáh ive jyehi peeivi várás. Kalender puáhtá kevttiđ iššeen já mielâkiddiivâšvuođâ cokkitmân škoovlâi já peivikiäjui luándumáttááttâsâst, já tom puáhtá tevdiđ oovtâst tâi ohtuu.
Luándutarkkuumij várás ij taarbâš moonnâđ kuhás, rijttáá ko lävkkee uuvsâst olgos! Tyejipiergâsijd ij taarbâš maŋgâ. Ivnepenâiguin, liegâsvuotâmittárijguin já kustânovdáin, moin mittediđ muottuu kasoduv, piergee jo kuhháá. Pargoi lasseen ive jyehi mánuppajan lohtâs reivâ Urho Kekkosii aalmuglâšmeeci čáháliggeest, Uksnjälmuáivi Elskaast. Elska-čáhálig movtijdit uáppeid tarkkuđ luándu aiccâmušâidiskuin, maid sun taha puoh pyeremus saajeest aalmuglâšmeeci váimusist Uksnjälmuáivi-tuoddârist.
Kii peri kote haalijd finnee kalender jieijâs kiävtun
Amnâstuvah toimâttuvvojeh sämikuávlui škovláid já peivikiäijoid Sämikielâi ohhoost 19.-25.10. Ton lasseen amnâstuvah toimâttuvvojeh sämmilij päikkikuávlu ulgguubel škovláid, main láá sämikielâliih luokah tâi main máttááttuvvoo sämikielâ. Kalenderijd finnejeh kiävtun meid sämikielâi rävisolmoošuáppeeh já puoh iäráseh-uv, kiäh peri halijdeh.
Luándušoddâdem já -uápistem lii uási Meccihaldâttâs pargoost, já mij ornip meid sämikielâlii luándušoddâdem. Luándušoddâdemamnâstuv pyevtittem lasseen mij meid kolliistâllâp škoovlâin já peivikiäjuin já ornip vandârdempeeivijd Tave-Laapist. Luándutarkkum- ađai fenologisâš kalender lii rahtum Laapi IPI-kuávdáá haldâšem Laapi luándušoddâdem- já tieđettemhaavâ (2010-2013) uássin. Tääl kalender lii jurgâlum sämikieláid PAN – Pohjoisen luonnonilmiöt (Tave luándualmoneh) -proojeekt ääigi, mon jođetteh Meccihaldâttâs Laapi Luándupalvâlusah. PAN-proojeekt finnee EU ENI Kolarctic-naaburvuotâohjelmruttâdem, já taan aalmugijkoskâsii luándusuojâlemoovtâstpargo ooleest meid proojeekt taažâ pargokyeimi, NIBIO – Taažâ Biotuáluinstitut, juáhá taam sämikielâlii luándušoddâdemmaterial škovláid Paččvei kuávlust já Finnmark läänist.
Lasetiäđuh
Meccihaldâttâs, Luándupalvâlusah Lappi
Vuávájeijee Kristiina Aikio, puhelin 040 4804424, šleđgâpostâ kristiina.aikio(at)metsa.fi
* Fenologia lii biologia uásisyergi, mii totká maht iälánij toimâ já lattim mulsâšud iveääigist nuubán já jyehi-iválávt.