Mokta lundui vuhtto maid stáhta bivdoeatnamiin. Eananloddebivdobajis, mii álgá 10.9.2021, leat háhkkojuvvon Meahciráđđehusas badjel 100 000 jándorlobi, mii lea 10 proseantta eanet go diibmá seamma áigge. Bivnnuhis Davvi-Sámi guovlluin lobit nohke jođánit, daningo jearru stuorui, muhto dihtomearit ledje diimmá dásis. Lohpevuovdin stuorui earenoamážit Kainuus, Nuortabađaeatnama eanangottiin sihke Nuorta-, Oarje- ja Lulli-Suomas.
Eananlottiid loddenlobiid vuovdin álggii mannan vahku Meahciráđđehusa Meahccelobit-fierbmegávppis ja -bálvalannummáris. Vahku áigge bálvalannummárii bohte 8 000 telefovnna. Fierbmegávppis áššiid dikšo buoremus muttos measta 2 000 bivdi oktanaga.
Bivdoguovlluid bivnnutvuohta juohkásii fas eahpedássedit. Go lobit ledje vuovdimassii 118 bivdoguovllus, 20 guovllu lobit nohke jođánit, muhto buot eará guovlluide leat ain lobit oažžunsajis. Máŋgga guvlui lobit leat dattetge vuvdon lohppii álggahanvahkkui 10.–16.9.
Eanemus bahkadas telefonbálvalannummáris ja fierbmegávppis lei, go Davvi-Sámi bivdolobiid vuovdin álggii mannan vahku disdaga: bálvalannummárii bohte sulaid 2000 telefovnna vuosttaš diimmu áigge ja lihkka máŋggas bivdiin geahččale háhkat lobiid fierbmegávppis. Vuovdimassii ledje goitge dušše oktiibuot 4 000 bivdojándora davimus gielddaid viidodagaide.
Eará guovlluide lobit leat goitge báhcán. Dán jagi bivdoáiggit leat guhkit, nu ahte bivdomátkkiid gánnáha plánet maid maŋŋelii čakčii. Ođđa guovlluin eananlottiid bivdin lea vejolaš maid ođđajagimánu.
Eananlottiid loddenlobit leat vuvdon álgi badjái dál badjel 100 000 jándorlobi, mii lea veaháš badjel beali riikka ollesdihtomearis. Eananlottiin dárkkuhuvvo hurri, čukčá, rievssat ja bakku.
Jearru stuorui juo ovdal spiehkastatáiggiid
Meahccebivdolobiid jearu lassáneapmái váikkuhit máŋga ášši.
– Almmolaš beroštupmi stáhta guovlluid guovdu lassána. Mannan vahku muitaluvvui vánddardeami bivnnutvuođa stuorrumis. Diimmá geasi guolástanlobit nohke Sámis dakkárnai čuozáhagain, main dat lea ovdal reahkkán álot. Dál meahccebivddu oidojupmi jur Meahciráđđehusa čuozáhagain orru lassáneame, meahccedoallohoavda Jyrki Tolonen dadjá.
Oidojupmi ii su mielde leat čilgemis duššefal guovtti mannan jagi spiehkastatdiliin ja olgoriikka turismma čáskamiin. Beroštupmi stáhta eatnamiid guovdu lassánii juo ovdal koronapandemiija.
Meahccebivdolobiid jerrui váikkuhit árbevirolaččat maid buorit loddenálit.
Lohpevuovdimis čoakkáhas eará guovlluin
Bivddu bissovašvuohta dorvvastuvvo lohpe- ja sálašdihtomeriid mielde. Ovdamearkka dihte Sápmái livččii leamaš eanet beroštupmi go maid lobit sáhtte vuvdojuvvot.
Davvi-Sápmi:
- 16 bivdoguovllu.
- Lobit leat vuvdon lohppii.
- Mávssekeahtes muhto várrejuvvon ovttaskas lobit sáhttet luomusnuvvat vuovdima várás baji áigge.
Eará Sápmi (Lappi):
- 27 bivdoguovllu.
- Lobit leat báhcán 26 bivdoguvlui, muhto vuosttaš vahkku (10.9.–16.9.) lea vuvdon lohppii 16 guovllus.
- Golmma guvlui leat báhcán dušše dálveloddenlobit.
Nuortabađaeanan ja Kainuu:
- 32 bivdoguovllu.
- Lobit leat báhcán 29 bivdoguvlui, main golbmii dušše dálveloddenlobit.
- Measta buot guovlluide gávdnojit ain maid álggahanvahku lobit.
Lulli-, Oarje- ja Nuorta-Suopma:
- 43 bivdoguovllu.
- Visot guovlluide leat báhcán lobit.
- Guovtti guovllu dálveloddenlobit leat vuvdon lohppii.
Lassidieđut
Meahccedoallohoavda Jyrki Tolonen, Meahciráđđehus, 0400 388 609
Meahcceplánejeaddji Janne Mustikkamaa, Meahciráđđehus, 040 620 4276