Eana- ja meahccedoalloministeriija dieđáhus, almmustahtton 19.9.2018.
Eana- ja meahccedoalloministeriija Roavvenjárggas 10.-11.9.2018 ordnen riikkaidgaskasaš Arctic Resilience -forumas ohce čovdosiid árktalaš guovllu dálkkádaga suvdilisvuođa dahjege resilieanssa nannemii. Meahciráđđehusa muoras huksejuvvon Pilke-ráhkadusas dollojuvvon dilálašvuhtii oassálaste sulaid čuođi árktalaš guovllu áššedovdi sierra Davviriikkain, Ovttastuvvan stáhtain, Kanádas ja Ruoššas.
Forumas deattuhedje ovttasbarggu ja máŋggadieđalaš dutkamuša mearkkašumi ja báikkálaš servošiid rolla dálkkádatsuvdilisvuođa ovddideamis. Eamiálbmogiid diehtu ja báikkálaš ássiid dárbbuid galgá oassálastiid mielas váldit vuhtii buot resilienssa nannema doaimmain.
Maiddái vuogáidahttindoaimmaide laktásan lasseresurssaid dárbu badjánii ságastallamis čielgasit ovdan. Vejolaš ruhtadangáldun atne earret eará Davviriikkaid birasruhtadanfitnodaga (NEFCO), EU:a Horisonta 2020 -ruhtadeami ja LIFE-instrumeantta, main deattuhit dálkkadatrievdama caggandoaimmaid olis maiddái dálkkádatrievdama vuogáiduvvamii.
Resilieansabargu dahkkojuvvo árktalaš guovllus jo dál olu, muhto lávgadut ovttasbargui ja buriid vásáhusaid juohkimii lea dárbu ain eanet boahttevuođas. Forum doaibmá bures dán dárkkuhusas ja riikkaidgaskasaš ovttasbarggu lea mihttomearri nannet ain eanet boahttevuođas.
Forum dagai vejolažžan dieđu ja buriid geavadagaid juohkima
Foruma vuosttas beaivve gullan geavatlaš ovdamearkkaid fáddán ledje earret eará iešguđetlágan diehtopakeahtaid gárgeheapmi gielddaide dálkkádatbarggu doarjjan, digitála máinnasteami ávkkástallan eamiálbmogiid mielladearvvašvuođabarggus ja mobiilavuogádagain čoggojuvvon birasdiehtu, man vuođđun leat báikkálaš ássiid áicamat.
Foruma nuppi beaivvi ovdanbuktojumiin fáddán ledje earret eará árktalaš ráđi guđa sierra bargojoavkku resilieansafidnut ja skuvlendilálašvuođat, main ráhkkanit ođđa dálke- ja dálkkádatriskkaide. Ovdamearkan ássiid dorvvolašvuođaskuvlejupmi lea Lappi guovllus dárbbašlaš guhkes gaskkaid dihtii, ja maiddái Rukses Ruossa lea ráhkkanan árktalaš guovllu sturron riskkaide. Ovdanbuktojumiin ledje ovdan maiddái geavadaga doaimmat, dego lávttasbáikkiid ovddežiin divvun ja boazoealáhusa vuogáiduvvan dálkkádatrievdamii.
Foruma oktavuođas ordnejuvvui maiddái nuoraide siktejuvvon bargobádji, mas báikkálaš logahatoahppit spelle ođđa, árktalaš resileanssagažaldagaide vudjon Tivoli Utopia -háleštallanspealu. Resilieansa-spealu sáhttá boahttevuođas maiddái speallat Pilkes ja dat jorgaluvvo maiddái eŋgelasgillii.
Árktalaš guovlluin dárbbašat jođánit ođđa dálkkádatsuvdilis čovdosiid (MMM:a ja UM:a oktasašdieđáhus, suomagillii, 11.9.2018)
Logahatoahppit guovlaledje boahttevuhtii dieđaguoddáš Pilkes (www.metsa.fi, 12.9.2018, suomagillii)
Suomen arktinen biotalous lähtee kasvuun yrittäjyydellä ja yhteistyöllä (Policy Brief, Luke, 27.8.2018)
Red Cross Arctic Disaster Management Study (Suoma Rukses Ruossa, 3.9.2018)
Dálke- ja dálkkádatriskkaide sáhttá ráhkkanit (SIETO-fidnu, www.tietokayttoon.fi, 10.9.2018, suomagillii)
Lassidieđut eana- ja meahccedoalloministeriijas:
Saara Lilja-Rothsten, ráđđádalli virgeolmmoš, p. 029 516 2060, ovdanamma.sohkanamma@mmm.fi
Heidi Alatalo, plánejeaddji, p. 029 516 2046, ovdanamma.sohkanamma @mmm.fi