Anára kirkosiiddas lean Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida lea stuorra nuppástusaid guovdu. Ráhkadusa viiddidanbarggut leat jođus ja giđđat 2021 álget dálá ráhkadusoasi vuođđodivvunbarggut. Viiddideami ja vuođđodivvunbargguid oktavuođas ođasmahtto maiddái Sámemusea ja luondduguovddáža oktasaš váldočájáhus.
Sámemusea, Davvi-Sámi luondduguovddáža ja Siidda restoráŋŋa badjel 20 jagi bálvalan Siida-ráhkadusa leat dál viiddideamen. Dálá váldoráhkadusa oktavuhtii huksejuvvojit Sámemuseai ođđaáigásaš čoakkáldatsajit, masa šihttet maiddái sámedávvirat, mat máhccet Suoma riikkamuseas. Restoráŋŋii huksejuvvojit áibbas ođđa ja buorebut doaimmalaš lanjat sierra ráhkadussoadjái. Viiddidanoasit gárvvásmuvvet giđđat 2021.
Dálá Siida-ráhkadusa vuođđodivvun álgá viiddidanosiid gárvvásmuvadettiin. Vuođđodivvumis earret eará viiddidat Siidda feaskára ja bargoveahka oažžu ođđa bargolanjaid. Dálá vuođđočájáhus burgojuvvo, ja sadjái huksejuvvo ođđa. Siidda ođđa vuođđočájáhus lea dáláža láhkai Sámemusea ja luondduguovddáža oktasaš, ja das ovttastuvvet kultuvra- ja luonddusisdoalut oktan ollisvuohtan.
Siidda ođđa čájáhus oažžu namman ”Enâmeh láá mii párnááh – Nämä maat ovat lapsiamme”. Namma boahtá anáraš Guovža Sámmola Máhte, Matti Morottaja, čállán divttas Enâmeh láá mii párnááh. Čájáhusa namma divttista luonddu- ja kulturfáttáid deháleamos dieđuid. Sámi árbedieđu muitu lea guoddán luonddu ja servodaga nuppástusaid badjel sohkabuolvvas nubbái. Eanadat min birrasis sisttisdoallá miljovnnaid jagiid luottaid. Makkár luonddu mii guođđit min maŋisboahttiide?
Sámemusea Siidda museahoavda Sari Valkonen muitala, ahte Siidda čájáhusa kultursisdoalus smiehttat, mo vássán áigi eallá mis – juohkehaččas eallá máŋggahámat eará áigemuttuid árbi, mainna vuogáiduvvat nuppástusaide min birrasis. Ođđa čájáhus lea Sámemusea muitalus sápmelaččain. Čájáhusbargui váldojuvvojit mielde nannosit maiddái sámeservošat.
Meahciráđđehusa álbmotmeahccehoavda Pirjo Seurujärvi muitala, ahte luondduguovddáš Siidda viŋkilis ođđa čájáhusas buktojuvvo ovdan eandalii maŋimuš jiekŋaáiggi maŋŋá lean dálkkádathistorjjá ja smiehttat mii dálkkádahkii dáhpáhuvvá boahttevuođas. Luonddufáttáid gieđahallat Davvi-Sámi suodjalanguovlluid ja dain dihtton earálágan luonddutiippaid ja ealánšlájaid bokte. Mii atnit ávvira luonddu máŋggahámatvuođas ja kulturárbbis, ja bargomet bohtosat ollet badjel sohkabuolvvaid. Ođđa čájáhus buktá fiidnát ovdan dán barggu, Seurujärvi joatká.
Ođđa čájáhusa váldoplánejeaddji lea Harri Koskinen Teollisuuden Ystävät Oy:s. Čájáhusa prošeaktaoaivámužžan doibmet Meahciráđđehusas Kirsi Ukkonen ja Sámemuseas Eeva Kyllönen. Darja Heikkilä doaibmá musea čájáhuskoordináhtorin.
Siidda váldočájáhusa kulturoasi ođasteami ruhtadit Kone Foanda, Suoma kulturruhtarádju(Museavišuvdna ja Jenny ja Antti Wihurin ruhtarádju. Sámemuseas lea jođus čájáhusa ođasteapmái laktásan Muittut, muitalusat – the story of the Sámi by the Sámi -interregfidnu. Siidda váldočájáhusa luondduoasi ođasteapmái Meahciráđđehus oaččui ruhtadeami stáhta lassebušeahtas.
Lassedieđut
- Museahoavda Sari Valkonen, t. 040 767 1052 dahje sari.valkonen@samimuseum.fi
- Álbmotmeahccehoavda Pirjo Seurujärvi, t. 0400 125 782 dahje pirjo.seurujarvi@metsa.fi
- Prošeaktaoaivámuš Kirsi Ukkonen, t. 0400 479 986 dahje kirsi.ukkonen@metsa.fi
- Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida (lundui.fi)
Siida lea Anáris, ja doppe doibmet Sámemusea ja Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida ja Restoráŋŋa Sarrit. Sámemusea Siidda doaimmas vástida Sámemuseafoanda. Davvi-Sámi luondduguovddáš Siida gullá Meahciráđđehusa riikkaviidosaš luondduguovddášfierpmádahkii.
Jagi 1998 rahppojuvvon Siida-ráhkadus viiddiduvvo ja vuođđodivvojuvvo. Viiddidanosiide bohtet sámemusea čoakkáldatlanjat ja restoráŋŋa. Sámemusea ja luondduguovddáža oktasaš vuođđočájáhus ođasmahttojuvvo. Bálvalat oppa ođastusa áigge. Viiddiduvvon ja vuođđodivvojuvvon Siida ja ođđa čájáhus rahppojuvvo cuoŋománus 2022.