Meahciráđđehus lea almmustuhttán ovttasráđiid sápmelaččaid ruovttuguovllu sierra doibmiiguin luonddus johttiide čuozihuvvon etikeahta. Gráfalaččat čáppa etikeahtas leat vihtta čuoggá, main luonddus johtti sáhttá váldit vuhtii luonddu, ealáhusaid ja kultuvrra. Eatnamat leat min mánát -nammasaš etikeahta duogážis lea sápmelaččaid ruovttuguovllu luondduriggodatplána.
Korona maŋŋel lassánan turisma lea mielddisbuktán sápmelaččaid ruovttuguvlui maid báikkálaš ravdafenomenaid, mat muosehuhttet báikkálaš olbmuid. Ovdamearkka dihte turisttat čákŋet boazogárddiide, bohccot gavdnjejuvvojit droniiguin govvemiin, beatnagat eai veddojuvvo ja juobe orrunviesuid lásiin guovlladuvvo sisa.
Veahkkin unohis láhttenvuohkái Meahciráđđehusa Luonddubálvalusat lea almmustuhttán fierbmesiidduinis sápmelaččaid ruovttuguovllu luonddus johtti etikeahta, mas leat vihtta čuoggá. Etikeahta duogáš lea varraseamos Meahciráđđehusa doaimma stivrejeaddji sápmelaččaid ruovttuguovllu luondduriggodatplánas, mas dákkár etikeahtta loktejuvvui oktan dehálaš doaibmabidjun.
Etikeahtta lea dahkkon ovttasráđiid Sámedikkiin, Nuortalaččaid siidačoahkkimiin, turismma guovloorganisašuvdna Lapland North Destinationsiin sihke Suomen Latuin (Suoma Láhttu). Etikeahta gráfalaš olgguldas hámi lea plánen grafihkar Anna Pakkanen, gean gieđaiguin leat ráhkaduvvon maid bivnnuhis Reaisoetikeahtta-oahpistanollisvuohta.
– Sámi ruovttuguovllu luonddus johtti etikeahtta lea čuozihuvvon buohkaide luonddus johttiide – ii dušše vánddardeddjiide dehe olgoriikkalaš turisttaide, muhto maid ruovttuguovllus orruide, muitala etikeahta plánemis fárus leamaš eanageavaheami áššedovdi Aini Magga Meahciráđđehusa Luonddubálvalusain.
Eatnamat leat min mánát -etikehttii gullet rávvagat luonddu ja árbevirolaš eallinvuogi vuhtii váldimii sierra vugiid mielde. Etikeahta čuoggát leat
- Gudnejahte sápmelaš kulturbirrasa
- Gáhtte hearkkes árktalaš luonddu
- Doala iežat biebmoealli veaddagis
- Váldde vuhtii bohccuid ja boazodoalu
- Oidde eakti, báikkálaš bálvalusaid
Suorpmain cuoigun ii veahket beare dávjá dagahit nuppástusa
Meahciráđđehusa Aini Magga sávvá, ahte diđolašvuohta sápmelaččaid ruovttuguovllus doaibmama sierraiešvuođain lassánivččii luonddus johtti etikeahta mielde.
Etikeahtta lea jorgaluvvon máŋggaide gielaide, dego eŋgelasgillii, ruoŧagillii, davvisámegillii, anárašgillii ja nuortalašgillii.
– Etikeahta govuheapmi lea ebmui, ja sisdoalut leat smihttojuvvon nu, ahte dás ii leat ulbmil suorpma cuoigumiin dagahit nuppástusa. Mii háliidit, ahte turisttat ja vánddardeaddjit dovdet, ahte sii leat buresboahtimat sápmelaččaid ruovttuguvlui ja ahte sii válddále vuhtii luonddu, árbevirolaš ealáhusaid ja kultuvrra, Magga gávnnaha.
Sámi guovllu luonddus johtti etikeahta namma, Eatnamat leat min mánát, boahtá anársápmelaš girječálli Guovža-Sámmol-Máhte, Matti Morottaja divttas.
Lassidieđut
Aini Magga, eanangeavaheami áššedovdi, Meahciráđđehusa Luonddubálvalusat, +358 40 594 7420, aini.magga@metsa.fi
Sámi guovllu luonddus johtti etikeahtta: https://www.lundui.fi/etikeahttasapmelaccaidruovttuguvlui
Sápmelaččaid ruovttuguovllu luondduriggodatplána 2022–2027 (julkaisut.metsa.fi)